Zaprzeczenie ojcostwa – najważniejsze informacje

Kodeks rodzinny i opiekuńczy ściśle reguluje zasady postępowania przy zaprzeczeniu ojcostwa. Art. 69 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje na czas, w jakim matka może wytoczyć powództwo. 

Definicja zaprzeczenia ojcostwa mówi o tym, że jest to udowodnienie, że uznany dotychczas za ojca dziecka mężczyzna, nie jest w rzeczywistości jego biologicznym ojcem. 

Kiedy można i należy wystąpić z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa?

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego komplikują sprawę wpisania w akt urodzenia biologicznego ojca w sytuacji, kiedy dziecko urodzi się przed upływem 300 dni od momentu udzielenia rozwodu lub separacji. W tej sytuacji w akcie urodzenia wpisywany jest dotychczasowy mąż matki dziecka, a ustalenie ojcostwa biologicznego ojca może być zmienione tylko i wyłącznie na skutek procedury wymagającej złożenia powództwa o zaprzeczenie ojcostwa. Ważne w tej sytuacji jest to, że pozew o zaprzeczenie ojcostwa może wnieść matka dziecka, były mąż matki dziecka, dziecko po ukończeniu 18 roku życia i prokurator, a nie może zrobić tego domniemany biologiczny ojciec dziecka,

Wszelkie terminy mają na uwadze dobro dziecka, w związku z tym są dość krótkie i należy ich ściśle przestrzegać. Zarówno w przypadku wytoczenia powództwa przez matkę jak i przez męża matki termin ten wynosi 6 miesięcy od dnia urodzenia się dziecka. Wyjątkiem jest wystąpienie z powództwem przez Prokuratora, który może zrobić to w dowolnym momencie życia dziecka. Z powództwem wystąpić może także samo dziecko, ale tylko przez okres 3 lat od osiągnięcia pełnoletności.

Gdzie złożyć pozew o zaprzeczenie ojcostwa i co powinien on zawierać?

Sądy Rejonowe zgodne z właściwością miejscową miejsca zamieszkania powoda, a dokładniej funkcjonujące w nich Wydziały Rodzinne i Nieletnich prowadzą sprawy o zaprzeczenie ojcostwa. Pozew powinien być złożony w dwóch egzemplarzach (dla Sądu i strony przeciwnej jeśli nie jest na tym etapie reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika). Osoba wnosząca pozew winna uiścić także odpowiednią opłatę za wniesienie pozwu na konto bankowe właściwego Sądu i doręczyć potwierdzenie wpłaty do pozwu.

Sam pozew powinien zawierać przede wszystkim udowodnienie (lub słuszne podejrzenie), że osoba, która dotychczas uznana była za prawnego ojca dziecka, nie jest jego biologicznym ojcem.

Jakie badania są przeprowadzane w trakcie zaprzeczenia ojcostwa?

Jedynym słusznym, obiektywnym i wiarygodnym badaniem, które jest w stanie udowodnić, że wpisany w akt urodzenia ojciec nie jest ojcem biologicznym dziecka jest badanie DNA, które powinno być przeprowadzone w odpowiednim ośrodku wykonującym takie badania z zachowaniem wszelkich procedur bezpieczeństwa.

Osoba wnosząca pozew powinna wnioskować w nim o wydanie postanowienia zlecającego przeprowadzenie  badań DNA ustalających ojcostwo, bądź dołączyć sporządzoną wcześniej opinię biegłych sądowych, w której zawarte będą wyniki badań DNA.

Jakie skutki niesie za sobą zaprzeczenie ojcostwa?

W chwili uprawomocnienia się orzeczenia o zaprzeczeniu ojcostwa ustają wszelkie wzajemne prawa i obowiązki pomiędzy ojcem a dzieckiem. Oznacza to przede wszystkim to, że wraz z uprawomocnieniem wyroku ustaje władza rodzicielska dotychczasowego ojca dziecka i nie ma on już żadnych praw do dziecka. Wraz z uprawomocnieniem wyroku może zostać zmienione nazwisko dziecka. Ustają także wszelkie prawa do dziedziczenia. Po zaprzeczeniu ojcostwa, może on wystąpić z powództwem o ustalenie, że obowiązek alimentacji wobec dziecka ustał. Nie wpływa to jednak na obowiązek alimentacyjny obowiązujący do czasu zaprzeczenia ojcostwa, a więc nie może on wystąpić z roszczeniem o zwrot świadczeń dokonanych przed momentem prawomocnego zaprzeczenia ojcostwa.

Dowiedz się więcej na stronie Kancelaria Sprawy Rodzinne